Ấn Độ cổ xưa có một hệ thống giai cấp rất nghiêm ngặt phân chia người dân thành nhiều tầng lớp khác nhau trong xã hội. Tầng lớp nghèo nhất và thấp nhất là tầng lớp Thủ đà la, được coi là “tiện dân”. Người thuộc tầng lớp này luôn luôn bị khinh rẻ. Hầu hết họ là nô tì, nô lệ. Họ phải làm tất cả những việc nặng nhọc, khổ cực và thường bị đối xử bất công. Nếu người Ấn Độ ở các tầng lớp cao hơn chẳng may chạm vào người của Thủ đà la thì coi như họ bị ô uế.
Thành Xá Vệ có một người tên là Ni Đề, người này thuộc tầng lớp Thủ đà la. Công việc của anh ta là chùi rửa phân ở các hố xí, vốn là một công việc không có ai muốn làm. Ni Đề rất hiền lành và lương thiện. Bình thường, anh cũng rất ít nói.
Một hôm, Đức Phật đang tọa thiền thì nhìn thấy Ni Đề. Ngài biết rằng nghiệp lực của Ni Đề đã trả gần xong và đã đến lúc cho Ni Đề giải thoát khỏi biển khổ, đó là thế giới loài người. Vì thế Đức Phật đã cùng một đệ tử của Ngài là A Nan đi tìm Ni Đề. Họ đi vào một con đường nhỏ. Lúc đó, Ni Đề đang quẩy một gánh phân đầy và đi ra khỏi con đường nhỏ. Nhìn thấy Đức Phật, Ni Đề rất vui mừng, nhưng nghĩ mình địa vị thấp kém nên anh muốn đi vòng quanh để tránh Đức Phật. Ni Đề cũng không dám nhìn thẳng vào mặt Đức Phật.
Tuy nhiên con đường quá hẹp, khiến Ni Đề không thể tìm được chỗ tránh, và anh trở nên luống cuống. Gánh phân thình lình bị đứt, đổ vào người Ni Đề. Cả người anh bị dính đầy phân dơ bẩn và bốc mùi hôi thối. Ni Đề hoảng sợ không biết phải làm sao. Anh cúi đầu xuống thấp và không dám nhìn mặt của Đức Phật.
Đức Phật liền tiến đến gần Ni Đề và nói, “Ni Đề, con có muốn làm hòa thượng không? Con có muốn thoát khỏi bể khổ này không?”
Ni Đề rất bối rối và đáp, “Đức Phật thật là cao quý và thiêng liêng. Đệ tử của Ngài là những hoàng tử từ các tầng lớp quý tộc, còn con là tầng lớp tiện dân… Làm sao có thể so sánh với họ? Làm sao con có cơ hội tốt để vào chùa và thoát khỏi bể khổ?”
Đức Phật nói: “Pháp của Phật như nước sạch. Có thể tẩy tịnh mọi điều dơ bẩn. Dù là thứ gì trên thế giới loài người, một khi được rửa bằng nước sạch, liền trở thành vật mới thanh tịnh. Pháp của Phật như lửa thánh, có thể đốt mọi điều thành tro bụi. Dù đó là vật gì, một khi lửa thiêng chạm đến, lập tức biến thành thuần tịnh. Pháp của Phật rất mực bình đẳng, chưa hề phân biệt giàu, nghèo. Bất cứ ai có tâm tin Phật và muốn thoát khỏi đau khổ, đều có thể đến chùa và tu hành tinh tấn”.
Lời nói của Phật khiến Ni Đề cảm động từ tận đáy lòng. Sau đó, anh theo Đức Phật đến một ngôi chùa tĩnh lặng tại Chi Viên, xuống tóc, và trở thành một hòa thượng. Ni Đề không ngừng đặt tâm vào tu luyện và vô cùng tinh tấn. Anh đề cao tầng thứ của mình rất nhanh. Sau khi nghe xong bài giảng của Đức Phật, học Phật Pháp, và thiền định, Ni Đề thực sự đã tu đến tầng thứ trí huệ giác ngộ. Chẳng bao lâu, Ni Đề đã đạt đến cảnh giới A-La-Hán.
Hãy kể về thời gian lúc đầu khi Ni Đề trở thành hòa thượng. Nhiều kẻ học giả hợm hĩnh trong xã hội thời đó không cảm thấy hài lòng. Họ nghĩ, “Sao một tên tiện dân mà lại có thể trở thành một hòa thượng và hưởng thụ đồ ăn bố thí của mọi người?” Họ càng nghĩ, càng bất bình và giận giữ. Vì thế họ đã bẩm tấu lên Quốc vương và xin đức vua hãy nói với Đức Phật rằng Ngài không thể xem Ni Đề là đệ tử.
Quốc Vương liền đi xe ngựa đến tịnh xá ở Chi Viên và hỏi Đức Phật về chuyện này. Khi xe ngựa đến trước cửa tịnh xá, Quốc Vương phải bước xuống và đi bộ qua một cánh rừng nhỏ. Lúc đó, ông nhìn thấy một hòa thượng tôn nghiêm và tĩnh lặng ngồi thiền trên một tảng đá lớn.
Quốc Vương nhã nhặn hỏi, “Ta muốn gặp Đức Phật, Ngài có thể vào trong và bẩm báo Đức Phật được không?”
Vị hòa thượng đồng ý và lập tức biến mất khỏi tảng đá. Rất nhanh sau đó ông quay lại và nói: “Đức Phật nói rằng Quốc vương có thể đi vào trong và gặp Ngài”.
Quốc Vương rất kinh ngạc khi nhìn thấy rằng vị hòa thượng này có thể nhập vào và xuất ra khỏi tảng đá mà không để lại bất cứ một dấu vết nào.
Khi Quốc vương gặp Đức Phật, sau khi bày tỏ sự kính trọng, ông liền nói, “Thưa Đức Phật, vị hòa thượng đã chuyển lời giúp tôi lúc nãy có một năng lượng siêu phàm hiếm thấy. Ngài có thể cho tôi biết cao danh quý tánh của vị ấy không?”
Đức Phật mỉm cười và nói với Quốc Vương, “Lý do mà Quốc vương đến chỗ ta hôm nay là để hỏi vì sao ta lại độ cho một người mà Ngài xem là thành viên của tầng lớp tiện dân. Ta độ người không phân biệt giàu nghèo. Ta xem chúng sinh đều như nhau. Vị hòa thượng lúc nãy chính là Ni Đề. Anh ta đã chứng ngộ được cảnh giới A-La-Hán. Ni Đề chính là người mà Quốc vương vừa gặp”.
Quốc Vương cảm thấy rất hổ thẹn. Đức Phật nói tiếp, “Một người giàu hay nghèo, phú quý hay bần tiện là do nghiệp của anh ta quyết định. Nếu người đó lương thiện, đạo đức, lễ nghĩa, kính trên nhường dưới, có thể rèn luyện tư tưởng và phẩm chất đạo đức, thì người này sẽ được sinh vào một gia đình phú quý, lễ nghĩa. Ngược lại, nếu một người thô lỗ, tục tĩu, kiêu căng và tội lỗi, anh ta sẽ có số mệnh của một người nghèo và thấp kém.”
Quốc Vương liền hỏi Đức Phật, “Vậy tại sao Ni Đề lại đầu thai vào tầng lớp tiện dân?”
Đức Phật nói: “Trong quá khứ, sau khi Như Lai Ca Diếp rời khỏi thế giới, có một hòa thượng trong số 100,000 đệ tử của ông rất kiêu căng, ngạo mạn và khinh thường người khác. Trong cuộc sống hàng ngày, anh ta đối xử với người khác rất bất công và không biết kính trọng người khác. Anh ta bắt người khác làm việc cho anh ta. Khi anh ta cảm thấy không khỏe, anh ta sẽ thức dậy trễ, và đi ngủ muộn. Anh ta ra lệnh cho những người khác chùi rửa phòng cho anh ta và xem các hòa thượng khác như người hầu của mình. Anh ta không kính trọng những vị cao tăng. Vì điều này, trong 500 năm tiếp đó, anh ta phải chịu nghiệp trở thành người đi dọn phân suốt đời này đến đời khác. Đến đời này anh ta đã trả hết nghiệp và gặp Đức Phật để được độ. Đó cũng là mối quan hệ tiền duyên mà anh ta đã có trước khi anh ta trở thành một hòa thượng để tu luyện”.
Nghe xong lời của Đức Phật, Quốc Vương càng ngưỡng mộ uy đức của Đức Phật. Pháp của Phật là từ bi vô lượng và là Pháp cứu người thoát khỏi bể khổ.
Khi một người bắt nạt, không tôn trọng người khác, và thậm chí nói những lời xấu về người khác và làm tổn thương họ mà không có một lý do gì, thì sẽ phải bồi thường cho việc ấy. Hãy nhớ Ni Đề đã phải trải qua 500 năm làm nghề gánh phân để hoàn trả tội lỗi chỉ vì anh ta ngạo mạn!
Dịch từ: http://www.zhengjian.org/zj/articles/2006/7/19/38588.html